Białe plamy na zębach powstają najczęściej w wyniku odwapnienia szkliwa i zwiastują nadchodzący problem z próchnicą.
Co w walce z tym problemem może nam skutecznie pomóc?
Dzieje się tak na skutek długotrwałego zalegania płytki nazębnej w okolicy przyszyjkowej zęba. Jest to początek próchnicy i jeśli nie zadbamy odpowiednio o higienę to po pewnym czasie pojawi się w tym miejscu ubytek.
Odwapnienia nie znikną same, można je mineralizować preparatem np. GC MI Paste Plus lub GC Tooth mousse - płynne szkliwo, ale należy pamiętać, że odwapnienia nie znikną, a jedynie się zmineralizują. Preparat GC można używać samodzielnie w domu, najlepiej po umyciu zębów i na noc, wcierać go w zęby. Odwapnienia nie znikną same, można je mineralizować preparatem np. GC Tooth mousse - płynne szkliwo, ale należy pamiętać ze odwapnienia nie znikną, a jedynie się zmineralizują. Preparat GC można używać samodzielnie w domu, najlepiej po umyciu zębów i na noc - wcierać krem w zęby. Żeby poprawić estetykę zębów to należy rozważyć licowanie zębów porcelaną - licówki porcelanowe lub kompozytem.
Odwapnienie szkliwa zwane demineralizacją szkliwa, to postać początkowej próchnicy. Spowodowane jest ono niedoborem minerałów, szczególnie wapnia. Odpowiedzialna jest za to dieta, w głównej mierze spożywanie węglowodanów prostych (cukrów), które są pożywką bakterii bytujących w jamie ustnej. Rozkład cukrów przez bakterie powoduje powstawanie kwasów organicznych (m.in. mlekowego, octowego, mrówkowego), a te obniżają pH jamy ustnej. Udowodniono, że już po upłynięciu 10 minut od spożycia słodkiej przekąski pH w ustach zmniejsza się do wartości około 5,0.
Wówczas rozpoczyna się proces demineralizacji szkliwa polegający na jego rozmiękczaniu i wymywaniu z niego jonów wapnia. W efekcie w zaatakowanym szkliwie otwierają się pory, a na jego powierzchni ujawnia się biała, matowa plama, będąca pierwszym symptomem postępującej próchnicy. Na tym etapie proces można zatrzymać, jeśli jednak zaniechamy jakichkolwiek kroków by zapobiec rozwojowi choroby, zmiana będzie zwiększać swoje rozmiary i głębokość. Do wnętrza zęba przedostanie się więcej bakterii, które szybko uszkodzą zębinę i powstanie ubytek próchnicowy.Na wczesnym etapie próchnicy (na zębie widać odwapnienie w postaci białej lub nieco ciemniejszej plamki) można jeszcze uniknąć borowania zęba. Niekiedy wystarczy np. remineralizacja szkliwa (nałożenie preparatu z fluorem) czy fotoablacja laserowa (odparowanie chorych tkanek). Jeśli jednak nie zareaguje się w porę, próchnica posunie się w głąb zęba, bakterie zaatakują zębinę (główną tkankę zęba), sprawiając, że stanie się ona miękka i odwapniona. W rezultacie w zębie pojawi się ubytek. Wtedy dentysta musi usunąć chorą tkankę, oczyścić dziurę, a potem wypełnić ząb odpowiednim materiałem.Odwapnienie szkliwa swym wyglądem przypomina inną chorobę szkliwa – fluorozę inaczej zwaną szkliwem plamkowym. Fluoroza jest wywoływana przedawkowaniem fluoru w fazie kształtowania zębów w kości. Przyczyną może być zbyt duża ilość fluoru w wodzie pitnej lub w pożywieniu. Objawy choroby na szkliwie uwydatniają się w postaci kredowobiałych plam, które wywołują nadżerkę szkliwa, a także zwiększają jego kruchość i twardość.W prawidłowym różnicowaniu schorzenia niezbędna jest rola stomatologa. Jeżeli natomiast wiemy, ze plamy pojawiły wraz z wyjściem zęba stałego to prawdopodobnie łagodna postać fluorozy. Jeśli zauważyliśmy, że powstały w późniejszym okresie to zapewne odwapnienia powstałe wskutek niedostatecznej higieny.
Aby zapobiegać odwapnieniu szkliwa prowadzącemu do próchnicy, należy:
- zmniejszyć w diecie ilość spożywanych cukrów,
- nie doprowadzać do braków witamin, m.in. A, C i D oraz wapnia, niedobory tych składników doprowadzają do hipoplazji czyli niedorozwoju szkliwa,
- starać się, by codzienne pokarmy bogate były w produkty białkowe, ponieważ białko i kolagen stanowią organiczny zrąb twardych tkanek zęba,
- zęby należy szczotkować przynajmniej 2-3 razy dziennie a najlepiej po każdym posiłku,
- używać past do zębów z fluorem,
- uzupełniać mycie zębów nitkowaniem,
- stosować płyn do płukania jamy ustnej,
- dbać o higienę języka, ponieważ część bakterii odpowiedzialnych za powstawanie próchnicy też znajduje się na nim,
- żuć gumy, jeśli po posiłku nie ma możliwości mycia zębów,
- wizyty kontrolne w gabinecie stomatologicznym przynajmniej dwa razy do roku połączone najlepiej z higienizacją jamy ustnej (scaling, piaskowanie, fluoryzacja).